Woonopstand roept op:
- Minister De Jonge: voeg daad bij woord en geef het recht op huisvesting daadwerkelijk invulling, door meer geld te investeren in een breed toegankelijke volkshuisvesting waarin beschikbaarheid, woonzekerheid, betaalbaarheid en zeggenschap centraal staan.
- Woonbond: kom op voor de rechten en belangen van de (toekomstige) huurders en ga niet akkoord met dit voorstel voor nationale prestatieafspraken. Eis en bewaak dat deze afspraken de positie van (toekomstige) huurders niet verder verslechteren.
Wat is er aan de hand?
Via verschillende wegen heeft Woonopstand kennis kunnen nemen van de inhoud van de conceptversie van de prestatieafspraken, die door de minister niet openbaar zijn gemaakt. De Nationale Prestatieafspraken worden momenteel voor het eerst opgesteld: dit was een voorwaarde voor afschaffing van de verhuurderheffing per 1 januari 2023. Minister De Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) stelt de prestatieafspraken vast in overleg met Aedes (de koepelvereniging van de woningcorporaties), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Woonbond, landelijke vereniging voor huurders. Het voornemen is dat deze afspraken worden getekend op 30 juni.
Wat wil Woonopstand?
Woonopstand stelde in oktober 2021 samen met tientallen actiegroepen en maatschappelijke organisaties het Woonmanifest op met 10 eisen voor woonbeleid gericht op de verwezenlijking van het recht op huisvesting. Hoewel de eis dat de verhuurderheffing werd afgeschaft door het nieuwe kabinet is ingewilligd, mede door druk van de Woonbond, is er veel meer nodig om de wooncrisis op te lossen.
Minister De Jonge benoemt vaak dat wonen een grondrecht is. Maar dat mag niet vrijblijvend zijn. Zonder radicaal ander volkshuisvestingsbeleid wordt de wooncrisis niet opgelost. In de nationale prestatieafspraken worden investeringen uitgeruild tegen verslechtering van de woonzekerheid, betaalbaarheid en zeggenschap. De wooncrisis komt niet uit de lucht vallen, maar is het gevolg van jarenlang bewust beleid om de sociale huursector te verkleinen en marginaliseren. De nationale prestatieafspraken zetten deze lijn door.
Investering in volkshuisvesting schiet tekort
Er moet vanuit het Rijk minstens 4 miljard euro per jaar extra in volkshuisvesting worden geïnvesteerd. Sinds de invoering van de verhuurderheffing in 2013 hebben sociale verhuurders, vooral woningcorporaties, meer dan 13 miljard euro aan verhuurderheffing betaald. Dat heeft enorme impact gehad op de huurprijzen en nieuwbouw, renovatie en verduurzaming bleven achter. Omdat de sociale sector zo lang is uitgeknepen, is nu een inhaalslag nodig: er moet vanuit het Rijk extra geïnvesteerd worden. Die investering zien wij niet in de nationale prestatieafspraken.
Het streven om tot 2030 slechts 100.000 sociale huurwoningen toe te voegen is volstrekt ontoereikend gezien het woningtekort, de enorme aantallen dakloze mensen en woningzoekenden, en de betaalbaarheidscrisis. Het is onbegrijpelijk dat in de prestatieafspraken niet wordt overeengekomen dat er een stop komt op huurverhogingen, huisuitzettingen, het slopen, verkopen en liberaliseren van sociale huurwoningen.
Bovendien bestaat een groot deel van de nieuwbouw uit flexwoningen, wat moet zorgen voor een “structurele flexibele schil” van 120.000 flexwoningen. Dit leidt tot verdere flexibilisering van huisvesting en normaliseert woononzekerheid.
Laat (toekomstige) huurders meepraten
Prestatieafspraken worden normaal op lokaal niveau gemaakt, tussen de gemeente, woningcorporaties en de huurdersorganisatie. Voor het eerst worden er nu op nationaal niveau prestatieafspraken gemaakt, maar de overleggen vinden niet in het openbaar plaats, waardoor huurders en huurdersorganisaties niet goed hun stem kunnen laten horen. De consequenties zijn groot: deze nationale afspraken zijn een kader waarbinnen ook de lokale onderhandelingen over prestatieafspraken gevoerd zullen worden. Lokale huurdersorganisaties worden hiermee klemgezet. Deze nationale afspraken mogen geen wurgcontract zijn.
Woonopstand heeft de indruk dat de vier institutionele partijen (Aedes, VNG, IPO en de minister) de Woonbond, betrokken namens de huurders en huurdersorganisaties, voor het blok hebben gezet. Andere groepen huurders, woningzoekenden en de woonbeweging zijn buitenspel gezet en er is door de institutionele partijen tijdsdruk gecreëerd, waardoor huurders niet in staat zijn om volwaardige input te geven op de prestatieafspraken.
Terug naar de onderhandelingstafel
Deze nationale prestatieafspraken zijn slecht voor de toekomst van huurders en van de volkshuisvesting. Ze bieden onvoldoende waarborgen voor het oplossen van de wooncrisis en normaliseren tijdelijk, onzeker en te duur wonen. We roepen de partijen op om terug te gaan naar de onderhandelingstafel en de rechten van huurders en woningzoekenden centraal te zetten. Wij eisen volwaardige zeggenschap en woonzekerheid voor huurders.
Ondertekend namens
- Landelijke actiecoalitie Woonopstand
- Woonoproer
- Woonprotest
- Woonverzet
- Bond Precaire Woonvormen
- Recht op de stad
- Wij Weigeren De Huurverhoging
- Bewonerscommissie Peperstraat (Zaandam)
- Bewoners Organisatie Oldambt
- Vereniging PEL
- Nieuw-West in Verzet
- Actiegroep Niet te Koop
- Huurdersvereniging Centrum
- Huurdersvereniging de Pijp
- Huurdersbelang Zuid
- Huurdersvereniging Amsterdam
- Bewonersgroep Tweebos
- Concern Participatie Raad Woonbron (CPRW)
- Huurdersvereniging Houdt Zicht
- BC Uitermaas
- Huurdersvereniging Oud-West
Zou uw organisatie deze brandbrief ook willen ondertekenen? Stuur dan een mailtje naar [email protected] of gebruik het formulier hieronder.
Lees voor meer informatie onze nadere toelichting en het Concept Nationale Prestatieafspraken
